سرمایه‌گذاری
منوی دسته بندی

تفاوت آنتی ویروس و فایروال: یک نگاه کامل

تفاوت آنتی ویروس و فایروال چیست؟

در دنیای امروزی که پر از تهدیدات امنیتی است استفاده از ابزارهای مبارزه با بدافزارها و حفاظت از سیستم‌های کامپیوتری ضروری است. دو ابزار متداول و رایج در این زمینه، آنتی‌ویروس و فایروال‌ها هستند. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های بین آنتی‌ویروس و فایروال می‌پردازیم و نقش هر کدام را در امنیت سیستم‌ها مورد بررسی قرار می‌دهیم.

در دنیای کامپیوتر و شبکه‌کارها دو واژه آنتی ویروس و فایروال به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. در این مطلب به صورت ساده تفاوت آنتی ویروس و فایروال را بررسی می‌کنیم. فایروال و آنتی ویروس هر دو از مکانیزم‌های امنیتی سیستم‌عامل و شبکه هستند اما تفاوت آنتی ویروس و فایروال در نوع محافظت آن‌هاست. فایروال از دسترسی‌های غیرمجاز خارجی و داخلی (ترافیک‌های عبوری) به سیستم و شبکه جلوگیری می‌کند و در واقع وظیفه بررسی ترافیک کارت شبکه را بر عهده دارد.

آنتی ویروس هم وظیفه محافظت از سیستم‎‌عامل را در مقابل ویروس و انواع بدافزارها برعهده دارد اما در سطح هارددرایو یا همان هارددیسک. یعنی آنتی‌ویروس وظیفه محافظت سیستم در مقابل بدافزارها و جلوگیری از اجرا شدن فایل‌ها و کدهای آلوده را در سیستم و هارددرایو آن را بر عهده دارد. به‌طور کلی آنتی‌ویروس وظیفه شناسایی و جلوگیری از اجرای بدافزارها را برعهده دارد ولی فایروال ترافیک ورودی و خروجی به سیستم را شناسایی و کنترل می‌کند. در ادامه تفاوت آنتی ویروس و فایروال را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم.

بدافزار‌ها و نیاز به محافظت

در دنیای دیجیتال امروز، بدافزارها و ویروس‌ها روز به روز پیچیده‌تر و هوشمندتر می‌شوند. این تهدیدات امنیتی می‌توانند باعث به خطر افتادن اطلاعات حساس و باارزش، سرقت و جعل هویت و اختلال در عملکرد سیستم‌ها شوند. برای محافظت از سیستم‌ها و اطلاعات مهم، استفاده از آنتی‌ویروس و فایروال بسیار ضروری است. و یکی از تجهیزات و پیش‌بینی‌های ضروری در هر شبکه کامپیوتری است. قبلا به صورت جامع و کامل در مورد بدافزار و آنتی‌ویروس‌ها صحبت کردیم.

بیشتر بدانید: بدافزار چیست؟

فایروال چیست؟

فایروال به عنوان یک بستر امنیتی، ترافیک شبکه را نظارت می‌کند و ترافیک مشکوک و ناخواسته را فیلتر می‌کند. فایروال قابلیت کنترل دسترسی به شبکه را داراست و می‌تواند ترافیک خارجی و ورودی را بررسی کند. این ابزار قوانین و تنظیمات امنیتی را برای منع دسترسی‌های غیرمجاز و حفاظت از سیستم‌ها اعمال می‌کند. فایروال می‌تواند به دسته‌بندی برنامه‌ها و پروتکل‌های شبکه بپردازد و با مقابله با حملاتی مانند حملات نفوذ، سرویس‌های ناخواسته و دیگر تهدیدات شبکه، امنیت را تامین کند.

درفایروال سخت‌افزار یا نرم‌افزاری است که سیستم را از دسترسی غیرمجاز خارجی و داخلی بر اساس قوانین تعریف شده (Rule) محافظت می‌کند. در واقع فایروال دسترسی به سیستم را مانیتور و کنترل می‌کند و نقش سگ نگهبان را دارد که هر شخصی را بشناسد اجازه عبور به آن می‌دهد و پاچه آن را نمی‌گیرد و هر شخصی را که نشناسد اجازه عبور نمی‌دهد. 🙂 کلمه Firewall در زبان فارسی به دیواره آتش ترجمه شده است و طبق تعریف مهندس نصیری این اسم از ایران باستان گرفته شده است و آتش نماد پاک کردن آلودگی بوده است.

فایروال سخت‌افزاری واچ گارد
فایروال سخت‌افزاری واچ گارد

یک فایروال هم می‌تواند به صورت سخت‌افزاری باشد و هم نرم‌افزاری. فایروال‌های سخت‌افزاری معمولا توسط شرکت‌های تولید کننده تولید می‌شوند و روی یک بُرد سخت‌افزاری نصب و راه‌اندازی می‌شوند که در یک سازمان می‌تواند در نقش یک روتر فعالیت کند یا برعکس، یعنی یک روتر در نقش فایروال شبکه فعالیت کنند مانند روترهای میکروتیک و مودم DASL.

خوبی فایروال‌های سخت‌افزاری این است که بدون نیاز به تنظیمات خاصی می‌تواند در شبکه فعالیت کند و ترافیک‌های ورودی و خروجی را مانیتور کند و از شبکه محافظت کند. یعنی از قبل یکسری قوانین پیش‌فرض و ضروری در فایروال قرار گرفتند که تقریبا هر شبکه‌ای به آن نیاز دارد و اگر ترافیکی خارج از این قوانین بخواهد وارد شبکه شود، فایروال مانع آن می‌شود. فایروال‌های سخت‌افزاری ترافیک کمتری در شبکه ایجاد می‌کنند اما برای تنظیمات حرفه‌ای و تست کارکرد و امنیت آن باید یک کارشناس امنیت آن را بررسی کند.

فایروال چیست؟
نحوه کارکرد یک فایروال

فایروال‌های نرم‌افزاری همان‌طور که از نام آن مشخص است نرم‌افزار است که روی یک سیستم‌عامل نصب شده و ترافیک خروجی و ورودی به شبکه و سیستم‌عامل را کنترل می‌کند. هزینه فایروال‌های نرم‌افزاری قطعا کمتر از فایروال‌های سخت‌افزاری است چون نیاز به سخت‌افزار ندارد و مانند یک سیستم‌عامل نصب و راه‌اندازی می‌شود. به‌عنوان مثال مودم ADSL یک نوع فایروال سخت‌افزاری محسوب می‌شود، چون اجازه نمی‌دهد کسی از اینترنت به سیستم شما دسترسی داشته باشد و فایروال ویندوز (Windows Defender) یک فایروال نرم‌افزاری است که به صورت پیش‌فرض در دل ویندوز قرار دارد.

فایروال سخت‌افزاری در واقع فایروال نرم‌افزاری است که روی یک سخت‌افزار و بُرد توسط سازنده آن نصب و راه‌اندازی شده است ولی سرعت و کارایی بهتری ارائه می‌دهند. فایروال‌ها را می‌توان در طبقه‌بندی‌های متفاوت بر اساس مکانیزم کارکردی آن‌ها قرار داد به‌عنوان مثال بر اساس مدل OSI.

ویروس کشی کامپیوتر و ویندوز

با یک تیر چند نشان بزن!

آموزش ویروس کشی، آموزش مهندسی اجتماعی، آموزش دیسک نجات، آموزش آنتی ویروس و روش اصولی مقابله با بدافزارها همه و همه در یک پکیج

آنتی ویروس چیست؟

آنتی‌ویروس یک نرم‌افزار است که به صورت مستقل یا به عنوان بخشی از یک پکیج امنیتی بر روی سیستم‌ها نصب می‌شود. وظیفه اصلی آنتی‌ویروس، تشخیص و مهار ویروس‌ها، تروجان‌ها، کرم‌ها و سایر بدافزارها است. آنتی‌ویروس با بررسی فایل‌ها و برنامه‌های در حال اجرا، امضاهای مشخص و الگوریتم‌های تشخیصی را اعمال می‌کند تا انواع بدافزارها را شناسایی کرده و با آن‌ها مقابله کند یا به صورت کامل از سیستم حذف کند.

آنتی ویروس چیست؟

آنتی ویروس همان‌طور که از نام آن پیداست آنتی و دشمن برای ویروس‌هاست و در مقابل بدافزارها از سیستم محافظت می‌کند. آنتی ویروس نرم‌افزاری است که وظیفه شناسایی و حذف کردن بدافزارها را از سیستم‌عامل برعهده دارد. این روزا دیگر چیزی به نام آنتی ویروس تنها وجود ندارد و باید از واژه آنتی ایکس (AntiX) استفاده کنیم، چون آنتی‌ویروس‌های امروزی توانایی شناسایی انواع و اقسام بدافزارها مانند ویروس، کرم، تروجان، باج‌افزار، جاسوس افزار و … را دارد. اگر آنتی ویروسی Internet Security هم باشد یعنی به‌عنوان فایروال هم عمل می‌کند و می‌تواند ترافیک ورودی و خروجی را هم مانیتور کند.

آنتی ویروس با مکانیزم Signature Based Detection
آنتی ویروس با مکانیزم Signature Based Detection

هر بدافزاری که تولید می‌شود به یک روش خاص عمل می‌کند و در واقع یک رفتار مخصوص به خود دارد، عملکرد بدافزارها در قالب آپدیت‌ها به پایگاه داده آنتی‌ویروس منتقل می‌شوند و یک آنتی‌ویروس بر اساس همین رفتارها یک بدافزار را شناسایی می‌کند. به این مکانیزم کارکردی آنتی‌ویروس Signature Based Detection گفته می‌شود. به صورت ساده یعنی یک آنتی ویروس کداجرایی یک نرم‌افزار را بررسی می‌کند و سپس رفتار این نرم‌افزار و کدهای اجرایی آن را با پایگاه داده خودش مقایسه می‌کند، اگر در پایگاه داده خودش علائمی از کد مخرب این نرم‌افزار شناسایی کرد، آن را شناسایی و اقدامات لازم و تعریف شده را انجام می‌دهد.

نحوه تشخیص ویروس توسط آنتی ویروس

روش دیگری که آنتی ویروس‌ها از آن بهره می‌برند، رفتارشناسی یا Anomaly Based Detection است. آنتی ویروس با مانیتور کردن سیستم‌عامل و منابع آن اگر متوجه شود یک نرم‌افزار به طور مشکوکی از منابع سیستم زیاد استفاده می‌کند، آن را به عنوان یک رفتار مشکوک در نظر می‌گیرد و آن نرم‌افزار را یک بدافزار تشخیص می‌دهد و اقدامات لازم را در مقابل آن انجام می‌دهد. به طور کلی سیستم‌عامل یک رفتار منحصربفرد دارد و اگر رفتاری خارج از این محدوده شناسایی شود، بعنوان بدافزار علامت‌گذاری می‌شود و سپس آنتی‌ویروس آن را بررسی می‌کند که صحت آن را تایید کند یا خیر؟

مطلب مرتبط: ویروس کامپیوتری چیست؟ آشنایی با انواع ویروس کامپیوتری

تفاوت آنتی ویروس و فایروال چیست؟

می‌خواهیم بخش‌های اصلی و مهم در مورد تفاوت آنتی ویروس و فایروال را در چند پاراگراف خلاصه کنیم.

محدوده کاربرد: آنتی‌ویروس معمولاً بر روی سیستم‌های کامپیوتری و دستگاه‌های قابل حمل نصب می‌شود و بر روی فایل‌ها و برنامه‌ها در حال اجرا تمرکز دارد. از طرف دیگر، فایروال بیشتر در شبکه‌ها و دیواره‌های امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و کنترل ترافیک شبکه را بر عهده دارد.

نوع تهدیدات: آنتی‌ویروس به طور اصلی بر روی بدافزارها و ویروس‌ها تمرکز دارد. در مقابل، فایروال بیشتر بر روی حفاظت از شبکه و جلوگیری از حملات نفوذ و سرویس‌های ناخواسته تمرکز دارد.

رویکرد عملکرد: آنتی‌ویروس با تشخیص و شناسایی بدافزارها و ویروس‌ها بر روی سیستم عمل می‌کند و با آنها مقابله یا حذف می‌کند. به عبارتی، برخورد مستقیم با بدافزارها را انجام می‌دهد. در مقابل، فایروال با تنظیم قوانین و اعمال سیاست‌های امنیتی به جلوگیری از حملات شبکه می‌پردازد و کنترل دسترسی را مدیریت می‌کند.

تکمیل کننده: آنتی‌ویروس و فایروال معمولاً به عنوان ابزارهای تکمیلی استفاده می‌شوند و به صورت ترکیبی برای ارتقاء امنیت سیستم استفاده می‌شوند. آنتی‌ویروس به تشخیص و حذف بدافزارها می‌پردازد، در حالی که فایروال به کنترل دسترسی شبکه و جلوگیری از حملات نفوذ متمرکز است.

اگر مطاب تفاوت آنتی ویروس و فایروال را تا این‌جا مطالعه کرده باشید قطعا خودتان می‌توانید تفاوت آنتی ویروس و فایروال را تشخیص دهید اما برای ماندگاری بیشتر در ذهن شما به صورت خلاصه تفاوت آنتی ویروس و فایروال را مجددا بیان می‌کنیم.

  1. فایروال می‌تواند سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری باشد در صورتی که آنتی ویروس فقط نسخه نرم‌افزاری دارد.
  2. فایروال وظیفه محافظت و مانیتور ترافیک ورودی و خروجی شبکه و یا کارت شبکه یک سیستم را بر اساس یکسری قوانین بر عهده دارد ولی آنتی ویروس وظیفه محافظت سیستم در مقابل بدافزارها را دارد.
  3. آنتی ویروس با اطلاعات داخلی سیستم سروکار دارد اما فایروال اکثرا با داده‌های خارجی و عبوری سیستم سروکار دارد.
  4. فایروال توانایی مقابله با حملات هکرها را دارد و می‌تواند از نفوذ به شبکه جلوگیری کند در صورتی که آنتی ویروس این قابلیت را ندارد.
  5. ویروس توانایی حذف یک فایل در سیستم را دارد اما فایروال فقط دسترسی را می‌بندد.
ویروس کشی کامپیوتر و ویندوز

با یک تیر چند نشان بزن!

آموزش ویروس کشی، آموزش مهندسی اجتماعی، آموزش دیسک نجات؛

آنتی‌ویروس و فایروال هر دو نقش بسیار مهمی در امنیت سیستم‌ها دارند، اما با توجه به تفاوت‌هایی که بین آنها وجود دارد، استفاده همزمان از هر دو ابزار پیشنهاد می‌شود. آنتی‌ویروس برای شناسایی و از بین بردن بدافزارها و ویروس‌ها استفاده می‌شود، در حالی که فایروال برای کنترل ترافیک شبکه و محافظت از سیستم‌ها در برابر حملات شبکه از اهمیت بالایی برخوردار است. با استفاده همزمان از این دو ابزار، می‌توان امنیت سیستم را بهبود بخشید و خطرات امنیتی را به حداقل رساند. قطعا الان متوجه تفاوت آنتی ویروس و فایروال شده‌اید و در نهایت احساس می‌کنم باید در مورد انواع فایروال هم یک اشاره‌ای داشته باشیم که جمع‌بندی درست باشد.

انواع فایروال‌

روش‌ها و انواع فایروال‌ها به تعداد زیادی وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و عملکردهای منحصر به فرد خود را دارند. در زیر، به برخی از انواع رایج فایروال‌ها اشاره می‌کنم:

فایروال نرم‌افزاری (Software Firewall): این نوع فایروال بر روی سیستم‌عامل نصب می‌شود و قابلیت کنترل ترافیک شبکه را در سطح نرم‌افزار دارد. آن را می‌توان در سیستم‌های شخصی و سرورها استفاده کرد. معمولاً فایروال نرم‌افزاری دارای قابلیت‌هایی مانند محدود کردن دسترسی به برنامه‌ها و پورت‌های مشخص، تشخیص حملات شبکه و فیلتر کردن بر اساس قوانین تنظیم شده است.

فایروال سخت‌افزاری (Hardware Firewall): این نوع فایروال به صورت یک دستگاه جداگانه قرار می‌گیرد و ترافیک شبکه را در سطح سخت‌افزار کنترل می‌کند. این دستگاه‌ها به عنوان دیواره‌های آتشین (Firewall Appliance) شناخته می‌شوند و معمولاً در شبکه‌های بزرگ و سازمان‌ها استفاده می‌شوند. فایروال سخت‌افزاری دارای قابلیت‌هایی مانند بررسی پکت‌های شبکه، مانیتورینگ ترافیک، دسترسی کنترل شده به سرویس‌ها و جلوگیری از حملات شبکه است.

فایروال نرم‌افزاری-سخت‌افزاری (Software-Hardware Firewall): این نوع فایروال ترکیبی از فایروال نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است. در این حالت، یک دستگاه سخت‌افزاری به عنوان دیواره‌ی آتشین مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین نرم‌افزار فایروال روی سیستم‌ها نصب می‌شود. این روش ترکیبی قابلیت‌های فایروال سخت‌افزاری را با امکانات تنظیمات و کنترل بیشتر فایروال نرم‌افزاری ترکیب می‌کند.

فایروال مبتنی بر رایانش ابری (Cloud-based Firewall): در این نوع فایروال، ترافیک شبکه از طریق یک سرویس فایروال ابری ارسال می‌شود. این سرویس فایروال مستقر در سرورهای ابری بزرگ است که قابلیت تحلیل و فیلتر کردن ترافیک را دارد. فایروال مبتنی بر رایانش ابری می‌تواند به راحتی بروزرسانی شود و مقیاس‌پذیری بالایی داشته باشد.

فایروال بسته‌بندی (Packet Filtering Firewall): این نوع فایروال بر اساس آدرس‌ها و پورت‌های مبدا و مقصد بسته‌های شبکه را فیلتر می‌کند. به این صورت که بر اساس قوانین تعیین شده، تصمیم می‌گیرد که یک بسته شبکه را رد کند یا بلاک کند. این فایروال در سطح لایه شبکه (لایه 3) در مدل OSI عمل می‌کند.

همچنین، باید به انواع دیگری از فایروال‌ها مانند فایروال تحت وب (Web Application Firewall) به اختصار WAF گفته می‌شود که برای حفاظت از برنامه‌های وب و جلوگیری از حملاتی مانند حملات نفوذ و حملات نفوذ از طریق وب استفاده می‌شود، اشاره کرد. توجه کنید که هر نوع فایروال دارای ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و محدودیت‌های خاص خود است و بسته به نیازهای شما و محیط شبکه، انتخاب مناسب را باید انجام داد.

سوالات متداول در مورد تفاوت آنتی‌ویروس و فایروال

تفاوت آنتی ویروس و فایروال چیست؟

به صورت خیلی ساده؛ آنتی ویروس نرم‌افزاری است که وظیفه محافظت از سیستم در مقابل بدافزارها در سطح هارددرایو را دارد. فایروال سخت‌افزار یا نرم‌افزاری است که وظیفه کنترل ترافیک ورودی و خروجی از کارت شبکه و شبکه را برعهده دارد.

چرا به آنتی ویروس و فایروال نیاز داریم؟

آنتی ویروس وظیفه محافظت از سیستم در مقابل بدافزارها و برنامه‌‌های مخرب را دارد در حالی که فایروال ما را از تهدیدات اینترنتی و حملات هکری خارجی و داخلی محافظت می‌کند، پس به هر دو نیاز داریم. به صورت پیش‌فرض روی ویندوز 10 و 11 هم فایروال و هم آنتی ویروس نصب است.

منبع: بامادون | کپی و نشر اطلاعات با ذکر منبع و نام نویسنده باعث شادی و خرسندی ماست.

این مقاله براتون مفید بود؟

کامبیز ذوقی
کامبیز ذوقی هستم بنیان‌گذار وب‌سایت بامادون ، کارشناس شبکه‌های کامپیوتری مایکروسافت. سعی میکنم اکثر اوقات چیزی در مورد کامپیوتر یاد بگیرم و روی رشد شخصی خودم کار کنم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چهار + 12 =