تفاوت ویندوز 64بیتی و 32بیتی چیست؟ اول بدانید بعد نصب کنید!
حتما موقع نصب ویندوز این اصطلاح‌ها شنیده‌اید که “ویندوز 64بیتی بهتر از 32بیتیه ” ❗ ولی نمی‌دانستید علت چیست. خیلی از دوستانتون گفتن که ویندوز 64بیتی از ویندوز 32بیتی خیلی بهتره و سریعتره ولی شما نمی‌دانید چرا؟ اگر تفاوت ویندوز 64بیتی و 32بیتی را نمی‌دانید تا آخر این مطلب با ما باشید.
اگر می‌خواهید ویندوز نهایت استفاده را از منابع سیستم شما داشته باشد و به قول معروف “پِرتی” نداشته باشد، بهتر است تفاوت ویندوز 32بیتی و 64بیتی را هر چند به طور مختصر بدانید. اگر مشتاق هستید بدانید که در حال حاضر سیستم مورد استفاده شما معماری 32 بیتی دارد یا 64بیتی، پس ادامه مطلب را از دست ندید.
تفاوت ویندوز 64بیتی با 32بیتی چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم به تفاوت این دو نسخه ویندوز بپردازیم، بهتر است بدانیم اصلا معنی این بیت‌ها چیست؟ xx-bit به مقدار فضای یک Register (رجیستر) اشاره دارد. یعنی چی؟ رجیستر یک فضای ذخیره‌سازی کوچک در CPU است که اطلاعاتی که پردازش می‌شود در آن‌جا نگه‌داری می‌شوند. مانند RAM که اطلاعاتی که سیستم نیاز دارد در آن‌جا ذخیره و نگه‌داری می‌شود تا در صورت لزوم از آن‌ها استفاده شود.
الان که متوجه شدیم Register چیست و برای چی استفاده می‌شود، بهتر است بدانید که به پهنای حافظه یک رجیستر، بیت (bit) می‌گویند. به زبان ساده‌تر به مقدار فضای یک رجیستر بیت می‌گویند. بدیهی است که یک رجیستر 64 بیت اطلاعات بیشتری نسبت به یک رجیستر 32 بیت می‌تواند در خود نگه دارد. هر چقدر حافظه رجیستر بیشتر باشد، استفاده بهینه از RAM بیشتر می‌شود و سیستم قدرت مدیریت و کنترل بهتری خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: «رجیستری ویندوز چیست؟»
به عنوان مثال یک CPU با حافظه رجیستر 32 بیتی، 2 به توان 32 تا آدرس رجیستر دارد. در نتیجه به بیشتر از 4 گیگ RAM دسترسی ندارد. 2 به توان 32 برابر با 4,294,967,296 می‌شود که معادل 4 گیگابایت می‌شود. این مقدار RAM برای چند سال پیش خیلی زیاد بود ولی در کامپیوترهای مدرن امروزی در واقع یک مقدار اولیه به حساب می‌آید.
تفاوت بیت و بایت در کامپیوتر
بیایید کمی در مورد بیت و بایت صحبت کنیم. هر یک بایت 8 بیت است و هر 1024 بیت یک کیلوبیت است و هر 1024 کیلوبیت یک مگابیت و هر 1024 مگابیت یک گیگابیت است. و در نهایت هر 1024 گیگابیت یک ترابیت است و …
بیت کوچکترین حافظه کامپیوتر است. البته همین محاسبه را می‌توانیم بر پایه بایت هم پیاده‌سازی کنیم. یعنی هر 1024 بایت یک کیلوبایت است و هر 1024 کیلوبایت یک مگابایت است و… . پس در محاسبه کردن بیت را با بیت و بایت را با بایت به کار ببرید تا دچار اشتباه نشوید. معمولا بایت در محاسبه حافظه RAM به کار می‌بریم. به‌عنوان مثال می‌گوییم 4 گیگابایت رم.
تاریخچه ویندوز 64بیتی و 32بیتی
اولین کامپیوتر که معماری 64بیتی داشت در سال 1985 به وجود آمد. پس فکر نکنید تکنولوژی جدیدی است. در سال 2001 مایکروسافت اولین ویندوز 64 بیتی خود را که از خانواده XP بود منتشر کرد.آیا می‌دانستید که XP برگرفته از کلمه انگلیسی eXPerience است. یک سال بعد نسخه‌هایی از سیستم‌عامل لینوکس هم 64بیتی را پشتیبانی می‌کردند اما طرفداران زیادی نداشت چون مردم به 64بیتی عادت نداشتند.
دو چیز باعث تغییر اوضاع در دنیای کامپیوتر شد، یکی عرضه ویندوز 7 مایکروسافت که به طور کامل از معماری 64بیتی پشتیبانی می‌کرد و دیگری ارائه شدن حافظه‌های RAM بالاتر از 4 گیگابایت. اگر سیستمی 8 گیگابایت رم داشت نسبت به سیستمی که 4 گیگابایت رم داشت، خیلی بهتر بود و اگر نسخه 64 بیتی سیستم‌عامل هم روی آن سوار می‌شد، با توجه به اینکه معماری 32بیتی بیشتر از 4 گیگابایت رم را نمی‌فهمد، محشر بود.
از کجا بدانیم یک ویندوز معماری 64بیتی را پشتیبانی می‌کند؟
کافیست روی My computer راست کلیک کنید و گزینه Properties را انتخاب کنید. و یا حتی با دستور msinfo32 در RUN هم می‌توان بخش System information را باز کنید و در قسمت System Type معماری پردازنده نوشته شده است. همان‌طور که تصویر بالا می‌بینید، x64-based processor یعنی اینکه پردازنده من بر اساس معماری 64بیتی طراحی شده است و می‌توانم با خیال راحت از ویندوز 64بیتی استفاده کنم و منم همین‌کار رو کردم. 🙂
مزایای 64بیتی بودن ویندوز
به صورت خیلی خلاصه در مورد مزیت‌های 64بیتی صحبت خواهیم کرد. چون اگر قرار باشد مفصل صحبت کنیم، از موضوع دور خواهیم شد.
1. پشتیبانی از مقدار رم (RAM) بیشتر
نسخه‌های 32بیتی ویندوز فقط به 4096 مگابایت (4GB) رم محدود هستند اما ویندوزهای 64بیتی به لطف رجیستر‌های موجود در پردازنده، به صورت تئوری می‌توانند تا بیش از 17 بیلیون گیگابایت رم را پشتیبانی کنند. اما به دلیل صدور نشدن برخی مجوز‌ها، نسخه Home ویندوز 7 تا 16 گیگابایت رم را بیشتر پشتیبانی نمی‌کند و نسخه Professional و Ultimate تا 192 گیگابایت رم را پشتیبانی می‌کنند. البته مایکروسافت دیگر از ویندوز 7 پشتیبانی نمی‌کند و بهتر است به ویندوز 10 کوچ کنید. در مورد ویندوز 10 هم به جدول زیر توجه کنید.
2. افزایش کارایی یا Performance ویندوز
وقتی شما می‌توانید با تکیه بر معماری 64بیتی مقدار RAM بیشتری را روی سیستم خود داشته باشید، قطعا کارایی سیستم شما بیشتر می‌شود و می‌تواند پردازش‌های بیشتری را انجام دهد و به اصطلاح سیستم شما از هنگ کردن نجات پیدا کند.
3. افزایش مقدار حافظه مجازی یا Virtual Memory
حافظه مجازی یا Paging file یعنی اینکه مقداری از هارددیسک موجود را به‌عنوان رم به سیستم معرفی کنیم تا در صورت کمبود منابع رم، ویندوز بتواند از آن استفاده کند. اگر در این مورد چیزی نمی‌دانید، کافیست به مقاله «Paging file چیست؟» مراجعه کنید.
ویندوز 32بیتی محدود به اختصاص 2 گیگابایت حافظه مجازی است ولی در ویندوز 64بیتی که بر پایه معماری 64بیتی نیز هست می‌تواند تا 8 ترابایت به صورت تئوری Paging file داشته باشد. این برای برنامه‌های گرافیکی و مجازی‌سازی مانند VMWare Workstation که تشنه رم هستند بسیار عالی است.
بیشتر بدانید: «VMWare Workstation چیست؟»
4. امنیت بیشتر در معماری 64بیتی
ویندوزهای 64بیتی که معماری 64بیتی نیز دارند، از امنیت بالاتری برخوردار هستند، با داشتن سخت‌افزار D.E.P و هم‌چنین محافظت پیشرفته از هسته سیستم‌عامل در مقابل تهدیدات که به Kernel Patch Protection معروف است، امنیت لازم را برای ویندوز 64بیتی به ارمغان می‌آورد، که ویندوزهای 32بیتی از آن بی‌بهره هستند. برخی قابلیت‌ها مانند داشتن امضای دیجیتال یا Digital Signature برای درایورهای ویندوز هم الزامی شد.
“Digital Signature یعنی اینکه تویی که درایور میسازی برو بده به مایکروسافت تا تو رو تایید کنن و نام شرکت و سازنده رو شناسایی کنن تا در هنگام نصب روی ویندوز مجاز باشد.”
Kernel Patch Protection یک تکنولوژی است که برای ویندوزهای 64بیتی که معماری 64بیتی داشتند، در سال 2005 در هنگام ویندوز XP منتشر شد. این تکنولوژی از کدها و ساختارهای حیاتی هسته ویندوز در مقابل نرم‌افزارها و برنامه‌های ناشناس محافظت می‌کند و باعث می‌شود مقاومت و یکپارچگی و درستی هسته یا Kernel ویندوز حفظ شود.
DEP یا Data Execution Prevention یک ویژگی امنیتی است که از صدمات ناشی از بدافزارها و ویروس‌ها جلوگیری می‌کند. برخی از attackها یا حملات از طریق اجرای یک فایل exe یا اجرایی آلوده، درون حافظه RAM سیستم، می‌تواند به سیستم‌عامل نفوذ کند و این ویژگی با بررسی کردن اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارها مطمئن می‌شود که به صورت ایمن از RAM سیستم استفاده می‌شود. اگر DEP تشخیص دهد که یک برنامه به صورت مشکوک از حافظه استفاده می‌کند، برنامه را می‌بندد و به شما یک پیام هشدار نمایش می‌دهد.
اگر نمی‌دانید تفاوت اپلیکیشن و نرم‌افزار چیست به اینجا کلیک کنید.
ویندوز 64بیتی و 32بیتی ! کدام‌یک؟
به صورت خلاصه اگر بیشتر از 4 گیگابایت رم دارید و معماری پردازنده شما 64بیتی است، حتما ویندوز 64بیتی نصب کنید. در غیر این‌صورت بهترین گزینه برای شما نسخه 32بیتی ویندوز است که کارایی بهتری ارائه می‌دهد. اگر رم شما کمتر از 4 گیگابایت است بهتر است ویندوز 10 نصب نکنید و نسخه‌های قدیمی‌تر نصب کنید تا کارایی بهتری داشته باشید البته امنیت سیستم کاهش پیدا می‌کند.
بیشتر بدانید: «مقایسه نسخه‌های مختلف ویندوز 10»
جمع‌بندی و سخن پایانی
در ویندوزهای 64بیتی می‌توان نرم‌افزاهای 32بیتی هم نصب و اجرا کرد اما برعکس خیر، به همین‌خاطر در پارتیشنی که ویندوز را نصب کرده‌اید که معمولا درایو C است، دو پوشه به اسم Program files که برای نرم‌افزارهای 64 بیتی است و (Program files (x86 که مربوط به نرم‌افزارهای 32بیتی است قرار دارد.
ویندوز 32بیتی را می‌توان به 64بیتی تبدیل کرد و ارتقا داد اما برعکس امکان ندارد. در ویندوز 64بیتی بودن را با x64 و 32بیتی بودن را با x86 نمایش می‌دهند. شما هم اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید با ما به اشتراک بگذارید. با بامادون هر چیزی را بهتر بدون و ما را به دیگران هم معرفی کنید.
منبع: بامادون
نشر و کپی مطلب با ذکر منبع و نام نویسنده مانعی ندارد.
